Ang Manggahan Low Rise Building Project sa Pasig

Ang Manggahan Low Rise Building Project sa Pasig

Saliksik at sanaysay ni Greg Bituin Jr.

Sa isang blog ay tinalakay ng dalawang babaeng awtor ang tungkol sa Manggahan Low Rise Building Project na umano'y isang climate-resilient na gusali. Ibig sabihin, matatag na itinayo ang gusali anumang klima pa ang magdaan, tulad ng matinding bagyo at pagtaas ng tubig. Halina't hanguan natin ng aral ang kwentong ito.

Ipinaliwanag ito nina Talia Chorover and Jessica Arriens sa kanilang artikulong pinamagatang "Faced with Forced Relocation, the People of One Philippine City Designed Their Own Climate-resilient Neighborhood" na nalathala sa kanilang blog noong Enero 6, 2020.

Nang tumama ang Bagyong Ondoy sa Pilipinas noong 2009, 40,000 katao ang nakatira sa mga iskwater, tulad ng Manggahan Floodway, isang artipisyal na daanan ng tubig na itinayo upang mabawasan ang peligro ng baha. Nagtapon ng isang buwang dami ng tubig ang bagyong Ondoy sa ilang oras lamang. Biglaan. Maraming nawalang buhay at ari-arian.

Matapos nito, nagpasya ang pamahalaan na alisin agad ang mga nakatira sa danger zones, at nagbanta ang mga awtoridad na wasakin ang mga bahay ng mga taong ayaw umalis. 

Kaya nabuo bilang tugon ang Alliance of Peoples’ Organizations Along Manggahan Floodway (APOAMF). Ipinaglaban nila ang karapatan ng mga pamilya sa pabahay at lupain, at manatili sa kanilang lungsod.

Noong 2010, inilunsad ng APOAMF ang People’s Plan, isang prosesong nakabatay sa partisipasyon ng maralita na bumuo ng alternatibong pabahay. Pinayagan ng plano ang mga residente ng Manggahan na magplano ng isang bagong anyo ng pabahay na hindi malayo sa kanilang komunidad.

Nakipagtulungan ang mga residente sa isang arkitekto at sa lokal at pambansang mga opisyal ng gobyerno para sa lokasyon at disenyo, na nakapwesto sa lugar na mababawasan ang peligro sa pagbaha. Nagtatampok ito ng mga matitibay na materyales, makapal na dingding at kisame, nakataas na tangke ng tubig, at estratehikong paglagay ng mga istraktura upang matatag na nakatayo pa rin kahit sa matinding pagbaha o bagyo.

Nakipag-usap ang APOAMF sa gobyerno at itinaguyod nila ang kanilang plano sa lokal, pambansa at internasyonal na antas bago nila opiyal na lagdaan ang kasunduan. Nagsimula ang konstruksyon noong 2017. Kapag nakumpleto, dapat ang proyekto’y magkaroon ng kabuuang 15 mga gusali na may 900 mga yunit, o 60 yunit bawat gusali. Sa ngayon, 480 na pamilya na ang nakalipat sa mga rent-to-own na mga apartment.

Habang binibigyan nito ng pagkakataon ang maraming pamilya na manatili sa Lungsod ng Pasig, di nito kayang mapagbigyan ang lahat. Lalo na't maraming tao na ang nailipat sa mga lugar na higit isang oras ang layo. Gayunpaman marami pa rin ang maaaring matutunan ng ibang mga komunidad mula sa proyekto. Nabanggit ng dalawang awtor sa kanilang artikulo ang  Global Commission on Adaptation’s Action Tracks on Cities and Locally Led Action, na maganda rin na ating alamin kung ano ito. Sa People’s Plan, nakipagtulungan sa proyekto ang mga miyembro ng komunidad at tiniyak ang pagiging matatag o resiliency ng komunidad, nang may nagkakaisang pananaw at malinaw na mga layunin.

Noong panahong buhay pa si Ka Roger Borromeo ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), napuntahan namin itong Manggahan Floodway matapos ang Ondoy. Kaya nakita ko kung paano nasalanta ng Ondoy ang maraming lugar, tulad ng Santolan at Manggahan Floodway. Kaya naging interesado agad ako sa balitang ito.

Suriin natin at aralin ang mga ito at kung kinakailangan ay magawa rin natin sa ating mga komunidad.

Pinaghalawan: https://www.wri.org/blog/2020/01/faced-forced-relocation-people-one-philippine-city-designed-their-own-climate-resilient

Tingnan din ang kawing na:

http://countrysafeguardsystems.net/sites/default/files/Manggahan%20Floodway%20In-City%20Resettlement%20for%20Informal%20Settler%20Families.pdf

* Unang nalathala sa pahayagang Taliba ng Maralita, ang opisyal na pahayagan ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Abril 1-15, 2020, pp. 10-11.