Pahayag ng KPML sa International Day Against Breast Cancer

PAHAYAG NG KPML SA INTERNATIONAL DAY AGAINST BREAST CANCER

Oktubre 19, 2022

KALUSUGAN AY PANGALAGAAN 

UPANG KANSER SA SUSO AY MAIWASAN

Mahigpit na nakikiisa ang Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML) sa pag-alala sa International Day Against Breast Cancer o Pandaigdigang Araw Laban sa Kanser sa Suso.

Inaalala ng World Health Organization ang Oktubre 19 bilang Pandaigdigang Araw Laban sa Kanser sa Suso na may layuning itaas ang kamalayan at isulong ang akses ng kababaihan sa napapanahon at epektibong mga kontrol, pagsusuri, at paggamot.

Ayon sa pananaliksik, noong 2020, may humigit-kumulang 27.2 thousand na bagong kaso ng breast cancer sa Pilipinas. Ang kanser sa suso ang may pinakamaraming bagong kaso ng kanser at ang sakit ay itinuturing na isa sa mga nangungunang sanhi ng pagkamatay sa Pilipinas. 26 na babae sa 100 babae at 1 lalaki sa bawat 105 lalaki ay maaaring masuri na may kanser sa suso sa Pilipinas.

Ang unang mapapansing sintomas ng kanser sa suso ay karaniwang bukol sa suso na masasalat na iba sa iba pang mga tisyu ng suso. Ang higit sa 80% ng mga kaso ng kanser sa suso ay natutuklasan kapag nasasalat ng babae ang isang bukol. Ang mga bukol na natagpuan sa mga kulani na matatagpuan sa kili kili ay maari ring indikasyon ng kanser sa suso. Ang mga indikasyon ng kanser bukod sa bukol ay maaaring kabilangan ng pagkapal na iba sa iba pang mga tisyu ng suso na ang isang suso ay nagiging mas malaki o mas mababa, pagbabago ng posisyon ng nipple o hugit nito o pagbaliktad nito, pagbibiloy ng balat, isang rash sa o palibot ng nipple, mga paglalabas ng pluido sa nipple, patuloy na sakit sa bahagi ng suso o kili kili at pamamaga sa ilalim ng kili kili o sa palibot ng buto ng kabikula.[11] Ang sakit("mastodynia") ay isang hindi maasahang kasangkapan sa pagtukoy ng presensiya o kawalan ng kanser sa suso ngunit maaari ring indikasyon ng iba pang isyu ng kalusugan sa suso.

Ang Pilipinas ang may pinakamataas na pagkalat ng breast cancer sa Asya, at ika-9 na pinakamataas sa mundo ngayon. Kahit na sa matagumpay na pagbabawas ng pagkamayabong at pagbabago ng pamumuhay ng mga kababaihang Pilipino, ang kakulangan o kawalan ng kaalaman sa kalusugan ng dibdib ay nag-ambag sa naitalang pinakamataas na paglaganap nito sa Asya. Ito ay dahil sa limitadong kita, mataas na gastos ng mga diagnostic test at pangangalaga sa ospital, mababang antas ng edukasyon, at kawalan ng kamalayan sa kanser sa suso.

Dito sa Pilipinas, may nabuong grupong KASUSO Philippine Foundation for Breast Care Inc. noong 2001, na isa sa pangunahing grupong nakatutok sa kanser sa suso. Sila'y may programa tulad ng Bantay Bukol, Bigay Buhay, Bukas Bintana, Buhay Bahay, Balik Breast Care Center, at iba pa. Malaki ang maitutulong ng ganitong organisasyon upang maiwasan ang maagang pagkamatay dulot ng kanser sa suso.

Ayon sa mga eksperto, "karamihang kanser sa suso ay unang mapapansin ng mismong pasyente. Dahil mas mataas ang bilang ng nalulunasan sa unang yugto nito, dapat na palaging may kamalayan ang mga kababaihan at may sariling pagsusuri sa kanilang mga suso bawat buwan. Makatutulong ang malusog na paraan ng pamumuhay na mapababa ang panganib ng kanser sa suso. Dapat may regular na ehersisyo. Kumain ng mas maraming sariwang gulay at prutas at iwasan ang mga pagkaing may mataas na taba. Huwag uminom ng alkohol o manigarilyo."

Ngayong Oktubre 19, alalahanin natin ang mga kababaihan at pasyenteng may kanser sa suso na patuloy na lumalaban sa sakit na ito at nais pang mabuhay ng matagal. Nawa'y makayanan nila ito't gumaling sila sa kanilang karamdaman.

Pinaghalawan:

https://masterhome.es/en/october-19-international-day-against-breast-cancer/

https://www.statista.com/statistics/1030740/new-cases-cancer-number-philippines-by-type/

https://tl.wikipedia.org/wiki/Kanser_sa_suso

https://www.kasuso.org/boobie-programs

https://www21.ha.org.hk/smartpatient/EM/MediaLibraries/EM/Diseases/Cancer/Breast%20Cancer/Cancer-Breast-Cancer-Tagalog.pdf?ext=.pdf

https://psa.gov.ph/sites/default/files/4.2.2%20Risk%20Factors%20of%20Breast%20Cancer%20among%20Women%20A%20Meta%20Analysis.pdf